Rıfat Ilgaz, tam adıyla Mehmet Rıfat Ilgaz (1911-1993), Türk şair, öğretmen, romancı ve öykü yazarıdır. Baba tarafından Kırım'dan göç eden bir aileden gelir ve ailesinin soyadı Öztekin'dir. Annesi ise Bartın yerlisidir. Rıfat Ilgaz, Bartın'ın Orta Mahalle nüfusuna kayıtlıdır.
Rıfat Ilgaz, özellikle Hababam Sınıfı romanıyla tanınır. Hem yazılarında hem de kişisel yaşamında toplumcu bir çizgiyi sürdürmüştür. Türkiye'nin en çalkantılı siyasi dönemlerinde dergicilik yapmış, bu nedenle dönemin pek çok yazarı gibi adliye koridorlarında ve hapishanede zaman geçirmek zorunda kalmıştır.
Oldukça üretken bir yazar olan Rıfat Ilgaz, yazın hayatında şiirden mizah öykülerine, romandan çocuk kitaplarına kadar pek çok alanda eserler vermiştir. Bir dönem toplatılan Karartma Geceleri adlı eseri, 2004 yılında 100 Temel Eser listesine girmiştir.